Dziś jest pełnia... każde życzenie się spełnia

Dzień dobry z Pohang, nadmorskiego miasta zlokalizowanego tam, gdzie zaczyna się tygrysi ogon! Jak zapewne pamiętacie, dwa tygodnie temu obchodziliśmy w Korei Lunarny Nowy Rok, Seollal – ruchome święto, którego data wyznaczana jest przez drugi nów księżyca po przesileniu zimowym. W związku z tym, dzisiaj przypada pierwsza pełnia w niedawno rozpoczętym Roku Koguta. Choć ten dzień, zwany Jeongwol Daeboreum (정월대보름), nie jest oficjalnym świętem, to jednak ma dla Koreańczyków specjalne znaczenie. Zgodnie z ludowymi wierzeniami, może bowiem zapewnić pomyślność i zdrowie na cały rok.

Jwibulnori to jeden z najbardziej widowiskowych obrzędów związanych z Jeongwol Daeboreum

Wiele obyczajów związanych z dniem Jeongwol Daeboreum dotyczy jedzenia. Dzień pierwszej noworocznej pełni księżyca należy zacząć od miski ogokbap (오곡밥), czyli kleistego ryżu ugotowanego z dodatkiem pięciu innych ziaren: różnych odmian prosa, jęczmienia, czarnej i czerwonej fasoli oraz soi. Ogokbap, spożywany z różnymi warzywnymi przystawkami, ma zapewnić pomyślność i dobrą energię na cały rok. Inną potrawą jedzoną tradycyjnie w dniu Jeongwol Daeboreum jest yaksik (약식) – kleisty ryż z dodatkiem jadalnych kasztanów, nasion jojoba, orzeszków piniowych, miodu, sosu sojowego, oleju sezamowego, a czasem także cynamonu.

Tradycyjne śniadanie w dniu Jeongwol Daeboreum - kleisty ryż ogokbap i warzywa

Szczęście i zdrowie na cały rok ma także zagwarantować chrupanie różnych orzechów i nasion, w tym orzechów włoskich, orzeszków ziemnych i piniowych, kasztanów jadalnych, nasion jojoba i ginkgo, określanych łącznie jako bureom (부럼). Koreańczycy wierzą, że odgłos chrupania odstraszy złe duchy, dzięki czemu przez cały rok nie będziemy narzekali na problemy z zębami, ani nie będą się nas imały żadne choroby skóry. Uwaga: im ktoś starszy, tym więcej orzechów powinien schrupać 😜 Dopełnieniem tradycyjnego porannego posiłku powinna być również szklaneczka cheongju (청주), napoju alkoholowego ze sfermentowanego ryżu, przypominającego japońskie sake. W dniu Jeongwol Daeboreum ten poranny drink nazywany jest gwibalgisul (귀밝이술), co oznacza dosłownie trunek na polepszenie słuchu. Według tradycji, dzięki wypiciu szklaneczki gwibalgisul w dniu pierwszej pełni księżyca, przez cały nadchodzący rok nasze uszy będą otwarte wyłącznie na dobre wiadomości 😁

Bureom, czyli orzechy na ból zębów 😝

Obyczaje związane z dniem Jeongwol Daeboreum nie ograniczają się jednak wyłącznie do jedzenia. Kolejną tradycją jest przygotowanie daljip (달집), czyli „księżycowego domu” – przypominającej szałas konstrukcji zbudowanej z gałęzi i słomy. Wejście do szałasu znajduje się od wschodu – czyli tam, gdzie wieczorem pojawi się księżyc w pełni. Do gałęzi, z których zbudowany jest daljip, przytwierdzane są karteczki z życzeniami mającymi spełnić się w ciągu najbliższego roku. Gdy na niebie pojawi się księżyc w pełni, daljip jest podpalany, co zgodnie z tradycją ma zapewnić pomyślność w nowym roku i odegnać wszystkie nieszczęścia. Według wierzeń ludowych, jeśli daljip pali się równym płomieniem, rolnicy mogą spodziewać się dobrych plonów.

Daljip w ogniu

Kolejnym obyczajem związanym z dniem Jeongwol Daeboreum jest jwibulnori (쥐불놀이). Po zachodzie słońca, w specjalnym perforowanym naczyniu przypominającym kadzielnicę podpala się chwasty oraz suchą trawę i kręcąc nim niczym Anita Włodarczyk młotem przed kolejnym mistrzowskim rzutem, rozsiewa wokoło żar. Tradycja jwibulnori wywodzi się z pól ryżowych, gdzie w dniu pierwszej noworocznej pełni rozsypywano żar w celu użyźnienia gleby i pozbycia się szkodników. Obecnie obyczaj ten kultywuje się przede wszystkim w miejskich parkach, jako nie zawsze bezpieczną, choć z pewnością widowiskową zabawę.

Jwibulnori na jednym z seulskich osiedli

Dużo bezpieczniejszą zabawą – również praktykowaną w dniu Jeongwol Daeboreum – jest sprzedawanie ciepła. Gdy spotkacie znajomą osobę, musicie jako pierwsi zawołać Nae deowi sagara! (내 더위 사가라), czyli dosłownie „Kup moje ciepło!”. Dzięki takiej „transakcji” – oczywiście, jeśli byliście sprzedającym, a nie kupującym 😈 – nie macie co się obawiać letnich upałów (a te – uwierzcie mi na słowo – bywają w Korei naprawdę dokuczliwe 😰).

A po zmroku nie zapomnijcie spojrzeć w niebo i pomyśleć życzenie 😊

W dniu Jeongwol Daeboreum warto też wypatrywać wschodzącego księżyca. Według ludowych wierzeń – osobę, która dostrzeże go jako pierwsza, w rozpoczętym właśnie roku czekają wyłącznie pomyślne dni. A jeśli do tego – patrząc na wschodzący księżyc – wypowie w myślach życzenie, z pewnością się ono spełni. Dlatego Koreańczycy zawczasu ustalają dokładną godzinę wschodu księżyca i szukają dobrych punktów obserwacyjnych, z których będą mogli zobaczyć go jako pierwsi. Żeby było jak w tej piosence…